Monday, September 18, 2006

Nov Epoko di Deskovrado en Exter-terala Spaco

Ye agosto la Uniono Internaciona Astronomiala decidis ke esas nur ok planeti en nia sunala sistemo. Astronomisti decidis ke Pluto ne plus esas planeto, ma esas klasifikita kom nano-planeto.

La nova sistemo definas planeto esar sferala objekto qua cirkumiras la suno ed dominacas lua orbito-vicinajo. Nano-planeti anke esas sferala ed cirkumiras la suno ma ne esas la chefa objekti en lia vicinaji. Altra nano-planeti esas:
1. Ceres qua esas nun konocata maxim granda asteriodo -- mikra rokoza objekto inter la orbiti di Marso ed Jupitero.
2. Mikra astro-objekto olim nomita 2003 UB313 od Xena, nun oficale nomata Eris dal Uniono Internaciona Astronomiala ye la pasinta merkurdio. Eris esas la nomo dil anciena greka deino di kaoso e disputo. Olua satelito anke havas oficala nomo: Dysnomia.

Pluto esas la maxim misterioza planeto inter la olima non planeti. Nula spaconavo flugabis proxime Pluto. Cayare, spaconavo di NASA nomita New Horizons komencis olua non-yarala voyajo a Pluto. En 2015 ol esos en orbito cirkum la nano-planeto.

Thursday, September 07, 2006

Nova metodo per DNA povus salvar cetacei

Ciencala Frontiero


Experti pensas ke nova metodo per DNA povus salvar cetacei.


Australiana ciencisti dicis ke analizar l'extera epidermo di certena cetacei povus determinar lia evo. Tala tekniko povus invalidigar argumentado por mortigar li.


Profesoro Peter Harrison esas membro dil grupo ye Southern Cross University Whale Research Center. Lua verko esis eminenta en la ciencala revuo Nature dum la pasinta monato. Il dicis ke nova metodo por determinar l'evo fondesis ye extraktar DNA de la pelo-squamo di baleni (Megaptera novaeangliae) ed observar strukturi nomita telomerei* qui sidas ye la fino di kromosomi. Telomerei* kurteskas dum la vivo-tempo di multa speci di animali ed Harrison esperas ke li povus uzesar por determinar quante la cetacei evas.


Harrison dicis ke la grupo di ciencisti qua kunlaboras kun profesoro Scott Baker dil universitato di Oregon, Usa, konstatabis ke la genetikala serio di telomerei* di baleni similesas ta di homi ed altra animali. La sequanta pazo, Il dicis, esas determinar quale la longeso dil telomerei* diminutas dum tempo-pasado per uzar specimeni dil epidermo di 100 livanta cetacei di qui savesas quante li evas, ed ta informajo rezidas che la Centro.


La nuna metodo por determinar evo di cetacei esas per extraktar lia denti. Ma baleni ne havas denti, do la nura moyeno konjektar lia evo esis fotografar li singla yaro, o dissekar mortita baleno.


Ciencisti dicas ke ni urjante bezonas ula nova metodo pro ke dum the pasinta yaro la Japoniana industrio di cetacei chasado deklaris ke lu projetas kaptar plu multa minke-cetacei por ciencala inquestado. La kapto anke inkluzos speci di baleni ed altra cetacei. Japonia alegas ke augmentar la kapto esas necesa por kolektar specimeni por determinar la grupo-strukturo di cetacei.


Segun la vorti di Peter Harrison, esas plu bona savar aproxime l'evo di livanta cetaceo kam la preciza evo di mortita cetaceo.

Bela Mondo Plena De Enigmati

  www.rimegame.com "Rime" esas ludo-programo pri la acepto di perdo. Dum interviuvo en la yaro 2014, Raúl Rubio Munárriz...